Nabycie siedliska przez nierolnika – czy osoba niebędąca rolnikiem może kupić działkę siedliskową?

„Chciałbym przenieść się na wieś i kupić działkę siedliskową z zabudowaniami. Nie jestem rolnikiem indywidualnym ani nie mam prawa własności do nieruchomości rolnych. Czy jest możliwy zakup działki siedliskowej przez osobę niebędącą rolnikiem?”

Działka siedliskowa – rodzaj działki?

Działka siedliskowa jest czym innym niż działką budowlaną. Działka uznana za siedliskową jest gruntem rolnym, na której istnieje możliwość zabudowy związanej z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Z pojęciem działki siedliskowej ściśle związana jest zabudowa zagrodowa. Obie te defnicje nie wynikają wprost z uregulowań prawnych (nie mają definicji legalnej), a są efektem wypracowanej praktyki sądowej. Więcej informacji o zabudowie siedliskowej znajdziesz pod linkiem: https://www.agro-prawo.pl/2019/07/03/warunki-zabudowy-siedliskowej/.

Kto może kupić działkę siedliskową?

Od nowelizacji przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego z dnia 26 kwietnia 2019 r., które weszły w życie z dniem 26.06.2019 r. osoba nie będąca rolnikiem indywiualnym może nabyć nieruchomość rolną poniżej 1 ha. W konsekwencji, nierolnik może nabyć działkę siedliskową o powierzchni do 1 ha. Należy pamiętać jednak, że w dalszym ciągu w stosunku do takich działek przysługuje prawo pierwokupu czy prawo nabycia przez KOWR.

Zmieniając ustawę wskazano, że należy umożliwiać osiedlanie się na obszarach wiejskich osobom niezwiązanym z rolnictwem, zajmującym się świadczeniem szeroko pojętych usług na rzecz środowisk lokalnych, co przyczynia się do rozwoju obszarów wiejskich

Działka siedliskowa powyżej 1 ha

Działki siedliskowe powyżej 1 ha mogą być nabywane wyłacznie na zasadach ogólnych nabywania nieruchomości rolnych, tj. po spełnieniu wymagań stawianych przez ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego.

Nabycie działki siedliskowej powyżej 1 ha przez nierolnika

Istnieją drogi nabycia nieruchomości siedliskowej przez osobę niezwiązaną z rolnictwem i nie posiadającą statusu rolnika indywidualnego. Nabycie takie następuje:

• w drodze dziedziczenia oraz zapisu windykacyjnego – nabycie spadku w drodze ustawy lub testamentu, przy czym należy pamiętać o rozróżnieniu spadkobierców na pozostających w kręgu osób bliskich spadkodawcy oraz takich, którzy w nim nie pozostają;
• na podstawie art. 151 i 231 k.c. – tj. w wyniku realizacji roszczenia o wykup nieruchomości rolnej w określonych przypadkach opisanych w Kodeksie cywilnym;
• w toku postępowania restrukturyzacyjnego w ramach postępowania sanacyjnego – nieruchomości rolne mogą zostać zbyte przez zarządcę, za zgodą sędziego – komisarza,
• na podstawie art. 118 ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników – osoba, której przysługiwało prawo użytkowania działki gruntu z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego państwu, w myśl dotychczasowych przepisów, a następnie przyznano jej nieodpłatnie własność tej działki, nie musi spełniać wymogów przewidzianych w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego dla rolnika indywidualnego;
• na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 3.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych – na wniosek właściciela zakład przemysłowy jest obowiązany wykupić całość lub część gruntów, według cen wolnorynkowych, pod warunkiem, że doszło do obniżenia produkcji o co najmniej jedną trzecią dotychczasowej wartości ;
• na podstawie ustawy z 9.06.2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze oraz na podstawie art. 125 ust. 3 ustawy z 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami – sytuacje związane z poszukiwaniem, rozpoznawaniem i wydobywaniem kopalin;
• w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego– nabycie nieruchomości rolnej w ramach postępowania egzekucyjnego i postępowania upadłościowego jest zwolnione z rygorów ustawy;
• w wyniku zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego po ustaniu małżeństwa oraz działu spadku ;
• w wyniku podziału, przekształcenia bądź łączenia spółek prawa handlowego;
• w wyniku nabycia nieruchomości do majątku wspólnego małżonków – jeżeli nabywana nieruchomość rolna ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej, wystarczające jest, gdy określone w ustawie wymogi dotyczące nabywcy nieruchomości rolnej spełnia jeden z małżonków.

Nabycie działki siedliskowej za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR

Osoba, która nie jest rolnikiem indywidualnym a chce zakupić działkę siedliskową powyżej 1 ha może wystąpić o zgodę na jej nabycie do Dyrektora Generalnego KOWR. Należy pamiętać, że wymagane jest aby byłą to osoba fizyczna zamierzająca utworzyć gospodarstwo rodzinne, która spełnia następujące przesłanki: posiada kwalifikacje rolnicze, zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na nabytej nieruchomości rolnej, zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości rolnej na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład utworzonego gospodarstwa rodzinnego. Utworzone gospodarstwo rolne musi spełniać normy obszarowe dla gospodarstwa rodzinnego (powierzchnia użytków rolnych nie mniejsza niż 1 ha i nie większa niż 300 ha).

W dniu złożenia wniosku osoba taka nie jest jeszcze rolnikiem indywidualnym, lecz po upływie pięcioletniego okresu będzie jej przysługiwał status rolnika indywidualnego. Takie gospodarstwo okreśła się jako gospodarstwo rodzinne w tracie tworzenia.

*****************

Każdy problem prawny powinien być rozpatrywany indywidualnie. Powyższe informacje są jedynie ogólnymi zasadami i zawierają jedynie streszczenie ogólnego zagadnienia.

W celu uzyskania indywidualnej i kompleksowej porady prawnej z zakresupodziału majątku ależy skontaktować się z adwokatem Justyną Jarentowską.

Mam nadzieje, że powyższe informacje okazały się pomocne. Jeśli dalej masz jakieś wątpliwości dotyczące podziału majątku wspólnego zadaj pytanie w komentarzu poniżej. Postaram się Ci pomóc.

Ufam, że odpowiedziałam na Twoje pytania. Jeżeli zainteresował Cię wpis polub moją stronę na facebooku – Facebook AGRO-PRAWO.

Źródła: zdjęcie: pixabay.com; Kodeks cywilny, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, Orzecznictwo sądów powszechnych, Łobos-Kotowska Dorota Joanna, Stańko Marek, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz

Podziel się tym wpisem!